Gamification is niet de juiste term

In 20 jaar tijd is de rol van marketing fundamenteel veranderd. Sinds eind jaren negentig internet opkwam is er iets gewijzigd in de manier waarop consumenten en bedrijven zich tot elkaar verhouden. De consument is dankzij internet veel meer in de driverseat komen te zitten. Waarbij het zenden marketingcommunicatie lange tijd voldoende was omdat de consument er toch niet omheen kon is dat anno 2018 wel anders. Je bepaalt immers veel meer zelf wat je wel of niet wil zien of horen aan commerciële communicatie.  De standaard 30 seconden TV-spot is zeker niet dood, maar de invloed daarvan is wel afgenomen.

Kern van het verhaal is dat je zelf kunt bepalen of je commerciële informatie tot je wil nemen of niet. Dat betekent dat die commerciële informatie op een andere manier verpakt moet worden. En eigenlijk zie je dat veel partijen traditionele mediastrategieën één-op-één doorvertalen naar online (denk bijvoorbeeld aan het See-Think-Do model van Google). Volgens mij sla je dan de plank volledig mis, want de basis blijft gewoon “zenden”. Je gaat volledig voorbij aan de hele “van push naar pull” beweging die onmiskenbaar is ingezet de laatste 10 jaar.

Je moet mensen niet alleen motiveren of je product te kopen, je moet ze al op voorhand motiveren om überhaupt open te staan voor de die commerciële boodschap. En dat is precies waarom gamification zo interessant vind. Gamification gaat namelijk volledig over hoe je mensen gemotiveerd en betrokken houdt. Dat is al moeilijk genoeg, getuige het feit dat lang niet iedere game een doorslaand succes wordt. Laat staan hoe moeilijk het is om die gamification technieken te gebruiken om ook een commerciële boodschap over de bühne te brengen…

Maar de term gamification blijft toch heel sterk verbonden aan de hele gamewereld. Terwijl het eindelijk alleen maar gaat om dezelfde uitgangspunten (hoe hou je mensen gemotiveerd & betrokken) om er vervolgens iets heel anders mee te doen (mensen entertainen versus mensen commercieel beïnvloeden). Ik heb niet meteen een nieuwe term, maar ik zit aan iets te denken waarbij de kerndrijfveren van mensen meer naar voren komen. Motivaction is een mooie term, maar die is al geclaimd door een onderzoeksbureau uit Amsterdam. Ik hou met aanbevolen voor andere suggesties!

De twijfelachtige reputatie van marketing

Wanneer ik mensen vertel dat ik marketeer ben zijn de reacties altijd een beetje argwanend. “Dus jij bent zo’n gast die er voor zorgt dat mijn mailbox overloopt van de spam”. Mensen hebben het gevoel dat ze gemanipuleerd worden, genaaid worden zelfs door allerhande commerciële partijen die hun dingen aan proberen te smeren waar ze helemaal geen behoefte aan hebben. En geef ze eens ongelijk. In veel gevallen is marketing precies dat: eindeloos spammen totdat er iemand toehapt. Dat voelt als consument natuurlijk niet echt lekker. Ik begrijp dat heel goed. Maar toch geloof ik dat er niks mis is met marketing.

Iedereen doet aan marketing. Niet alleen de grote internationale bedrijven, maar ook de bakker op de hoek. Een bord op de stoep met de boodschap dat de broodjes in de aanbieding zijn is gewoon keiharde marketing. En daar heeft dan bijna niemand iets op tegen. “Die man moet toch ook wat kunnen verdienen”. Inderdaad. Die man moet ook wat kunnen verdienen. En als die man dan ook nog nadenkt hoe hij de boodschap het best kan verwoorden, hoe hij er voor kan zorgen dat zoveel mogelijk mensen zijn winkel binnen stappen, is hij dan aan het beïnvloeden en manipuleren? Ja, eigenlijk wel. Maar ik vind dat dus helemaal niet erg. Marketing helpt ondernemers. En ik geloof in ondernemers. Ik geloof dat de primaire drijfveer van de meeste ondernemers helemaal niet “zoveel mogelijk geld verdienen” is, maar echt het vervullen van een behoefte in de markt. Het vervullen van een behoefte van consumenten, van jou & mij dus. En die consumenten moeten bereikt worden, want anders stapt er niemand je winkeltje binnen. Marketing hoort er dus gewoon bij. Wat zeg ik: het is een essentieel onderdeel van ondernemerschap.

Maar het bord op de stoep is anno 2018 voor de meeste bedrijven niet meer van toepassing. En de meeste ondernemers komen qua budget nog niet in de verste verte in buurt van de Coca-Cola’s en Starbucks van deze wereld. Dus moeten die ondernemers slimmer zijn met hun marketing. En omdat ik geloof in ondernemers wil ik ze daar best een handje bij helpen.

Conversieoptimalisatie versus Gamification en Behavioral Design

Veel online markerteers zijn gefocused op conversieoptimalisatie. Niet gek, want iedereen wil het maximale resultaat uit zijn websitebezoekers halen. Maar als je alleen focust op conversieoptimalisatie laat je veel kansen liggen. De meeste aandacht gaat uit naar het onderste stuk van de funnel. Hoe kunnen we bezoekers het juiste zetje geven zodat hij klant wordt? De focus zit op het voltooien van de “endgoal, de transactie.

Gamification en Behavorial Design kunnen veel breder ingezet worden. In plaats van je website zo in te richten dat het een zo efficient mogelijk transactiekanaal wordt kun je er ook voor kiezen om je website in te zetten als marketingkanaal in de volle breedte. Zodat je ook bezoekers die nog niet klaar zijn voor die uiteindelijke transactie binnenboord houdt in plaats van ze af te schrikken door ze te snel naar de spreekwoordelijke kassa te duwen.

Maar waarom heb je daar gamification voor nodig? Games zijn er op gericht om mensen zo lang mogelijk betrokken te houden en stapje voor stapje verder te brengen in het spelproces. Die betrokkenheid en stapje voor stapje verder brengen kun je doorvertalen naar online marketing. Betrokkenheid creeeren kun je vanuit marketingperspectief zien als interesse opwekken. En gamers stapje voor stapje verder helpen kun je zien als bezoekers door het orientatieproces leiden. Dat is dus de reden waarom online marketeers veel kunnen leren van gamedesigners.

Als je onderdelen die hoger in de funnel zitten wil verbeteren moet je het op een andere manier benaderen dan de standaard conversieoptimalisatietechnieken. Gamification is the way to go!

Octalysis gamification model

Gamification is de kunst overnemen van alle leuke & verslavende elementen van games en deze toe passen op situaties buiten games. De focus ligt dus dingen waar mensen door gemotiveerd worden. Het is dus niet perse de meest efficiente manier om iets gedaan te krijgen, maar wel de meest motiverende.

Deze definitie is afkomstig van Yu-kai Chou, een bekende gamification expert uit Taiwan. Hij is ook de bedenker van het Octalysis Framework. In deze post een korte introductie van het model.

Het Octalysis Framework is een gamification model. Het interessante van het model is dat het uitgaat van 8 centrale menselijke drijfweren, in plaats van allerlei gamification technieken en design toepassingen.

Het model ziet er als volgt uit:

In het midden zie je de 8 drijfveren. Daaromheen staat de verschillende technieken. Zoals eerder gezegd: de drijfveren zijn veel belangrijker dan de technieken. Een kort overzicht:

  • Meaning: we raken gemotiveerd als we betekenis toe kunnen voegen aan de wereld.
  • Accomplishment: het stimuleert om progressie te zien, aangemoedigd en beloond te worden.
  • Empowerment: we gaan harder lopen als we handvatten en tools krijgen om onszelf te verbeteren.
  • Social Influence: we worden fanatiek van competitie of als we een gezamenlijk doel nastreven.
  • Unpredicatbility: we willen leren en nieuwe dingen ontdekken.
  • Scarcity: we willen kansen pakken en bijzonder zijn.
  • Avoidance: we zijn erop gebrand om kleine of grote rampen te voorkomen.
  • Ownership: we willen controle hebben en zelf in de driver’s seat te zitten.

De bovenste drijfweren zijn min of meer positieve drijfveren (dingen ontdekken, betekenis toevoegen aan de wereld). De onderste zijn meer negatief (controle hebben, rampen voorkomen).  Yu-kai Chou noemt dat white hat (positief) en black hat (negatief) technieken.

Meer over het Octalysis Framework

Briljant idee met matige uitvoering? Of andersom?

Heb je liever een briljant idee met matige uitvoering? Of liever een matig idee met briljante uitvoering? En wat is het voordeel van het een boven het ander?
Het probleem zit ´em in de uitvoering
Van de week las ik een mooie quote in Management Team:

Amerikanen worden dikker en dikker, en lezen meer een meer dieetboeken. Het probleem is niet snappen hoe het dieet werkt, het probleem is de uitvoering.  

(De quote is afkomstig van Marshall Goldsmith, een autoriteit op het gebied van leiderschapsontwikkeling en veelgevaagd managementcoach).
Wat heb je aan uitvoering in de verkeerde richting?
Volgens Goldsmith is het probleem dus niet dat we niet weten wat we moeten doen, maar de uitvoering van hetgeen we moeten doen. Aan de andere kant: je hebt helemaal niks aan ¨perfecte uitvoering¨ als je niet weet welke kant je op moet.
Liever een brilant idee? Of een brilante uitvoering?
Daarom de vraag van vandaag:

Heb je liever een brilant idee met matige uitvoering? Of liever een matig idee met brilante uitvoering?

Lastige vraag. Ik ben er zelf nog niet uit, dus ik hoor graag jouw visie in de comments!

Wanneer gaat Google ECHT iets doen met social media?

Ik vraag me al een tijdje af wanneer Google nu eindelijk ECHT iets gaat doen met social media.
Voor de duidelijkheid: ik heb het dan niet over het lanceren van een Twitter-kloon, of een imitatie van Facebook ). Nee, ik heb het over het simpelweg laten meewegen van de impact van social media in de rangschikking van hun zoekresultaten. Op dit moment hebben links/vermeldingen in social media namelijk geen enkele invloed op de rangschikking van de zoekresultaten.
Ik snap daar helemaal niks van.
Delen van interessante content
Via Twitter / Facebook en tal van andere sociale platformen delen mensen interessante content met elkaar. Dat gebeurt vaak op een hele simpele manier: door het uitwisselen van links. Twitter is daarbij het meest duidelijke voorbeeld: als je een ergens een interessant artikel hebt gelezen plaats je de kop van dat artikel, vergezeld van een link, op Twitter:

Social media als gids naar interessante content
Doordat mensen elkaar wijzen op interessante content krijgt Twitter voor veel mensen een soort gidsfunctie. Interessante artikelen/fimpjes/nieuwsberichten komen vanzelf bovendrijven door een paar voorlopers, specialisten of nieuwjunks de weg wijzen voor de massa.
Ik denk dat die gidsfunctie steeds belangrijker wordt. Vooral omdat links van vanuit je sociale netwerk vaak veel beter zijn afgestemd op jouw specifieke interesse dan de (meer algemene) zoekresultaten van Google. Erwin Blom concludeerde vorige week:

De menselijke gids wint het van de computergids. Die laatste moet het nog steeds stellen zonder de context die mensen elkaar wel leveren. Als iemand die ik ken en waardeer ergens op wijst is dat voor mij van grotere waarde dan wat Google me op basis van een rekenmodel voorschotelt.

(Bovenstaande conclusie stond trouwens in een artikel met de heerlijk provocerende kop: “Google, ik heb er weinig aan“).
Als je meer wilt weten over “social media als gids-fenomeen”, lees dan vooral ook het artikel “het derde oog” van Sander Duivestein op Frankwatching.
Het belang van links voor Google
Maar hoe bepaalt Google dan welke content interessant is en welke niet? Zonder helemaal in te willen gaan op het vakgebied zoekmachine optimalisatie, even een klein stukje over het belang van links:

Door naar de hoeveelheid links (en andere factoren) te kijken maakt Google gebruik van “mensen” om waardevolle content te ontdekken. De redenering is simpel: naar mate meer mensen naar een bepaalde pagina linken, is de kans groter dat die bepaalde pagina waardevolle content bevat (anders zouden mensen er geen link naar toe plaatsen). Als een pagina meer links ontvangt, zal deze daarom hogere posities innemen bij Google.

Social media en links
Sociale media zijn voor Google een prachtige bron om uit te vissen welke pagina’s de moeite waard zijn. Iedere dag worden er op Twitter honderdduizenden links geplaatst naar artikelen, filmpjes of websites die mensen de moeite waard vinden om te delen.
Naar bovenstaande analogie: wanneer je bepaalde pagina meer “getweet” wordt, zal deze interessantere content bevatten dan een pagina die minder vaak getweet wordt. En daarom is Twitter dus een prachtige bron voor Google om de relevantie van hun zoekresultaten te verbeteren.
Waarom doet Google hier niks mee?
Wat mij verbaast is dat Google helemaal niks doet met hetgeen ik hier boven beschrijf. Links vanaf Twitter (en de meeste andere sociale platformen) helpen op geen enkele manier mee aan het beter ranken van pagina’s in zoekmachines, terwijl links vanaf normale websites dat wel doen.
Ik kan me niet voorstellen dat er technische beperkingen zijn. Voor een bedrijf als Google is de dynamiek van Twitter volgens mij heel eenvoudig te doorgronden. Op basis van allerlei ratio’s kun je zo uitvogelen wie een spammer is en wie als echt mens deel uit maakt van een community (en op basis daarvan bepalen of links waardevol zijn of niet).
Heb jij het antwoord?
Als we er vanuit gaan dat het niet ligt aan technische beperkingen, wie heeft er dan een antwoord op de vraag waarom Google niks doet met links vanuit social media?

Wat moeten we met de ideeën van Seth Godin?


Seth Godin is één van de meest invloedrijke marketing-denkers van dit moment. Zijn visonaire ideeën vertellen je als marketeer WAT er moet gebeuren. Maar HOE dat dan moet gebeuren blijft vaak een raadsel. Daarom is er ook veel kritiek op de ideeën van Seth Godin. Als die kritiek terecht is, wat moeten we dan met de ideeën van Seth Godin?
Filmpje
In bovenstaand filmpje spreekt Seth Godin onder andere over:

  • Het bedenken van ideeën: Godin pleit voor het hebben van meer slechte ideeën. Hoe meer slechte ideeën je hebt, hoe groter de kans dat er uiteindelijk ook een goed idee tussen zit. “Don’t be afraid to come up with ideas, even bad ideas. Bad ideas are cheaper than ever before. Bad ideas don’t kill you. If it doesn’t work you just go to the next idea.”
  • De Purple Cow theorie: één van de bekendste boeken van Seth Godin, Purple Cow, is nog steeds actueel: “If you have the guts to be remarkable, people will talk about you”. Zelfs, of misschien wel juist, in een maatschappij die aan information overload ten ondergaat is het noodzakelijk om een bijzonder/onderscheid verhaal te hebben.
  • De kracht van bloggen: over bloggen maakt hij een statement dat aan duidelijkheid niks te wensen over laat: “Even if no one will read your blog you should have a blog. The act of thinking about an idea, writing it down and leaving a digital footprint is critically important! In addition, you have a free tool that lets you write to people who are interested in what you have to say. This is a great privilege. It is a gift!
  • Waarom hij zelf niet Twittert: het gaat om de keuze maken waaraan je je tijd wil besteden: “I like to be the best in what I do, and to be best, I will have to spend a few hours every day on Twitter, the question is what shall I do less, write less, blog less or interact less with people?”
  • De verandering van marketing naar leiderschap: heerlijk abstract, maar toch mooi geformuleerd “Marketing has changed from strategic, money corporate stuff, to individual, honest, personal work that matters stuff. So we need to be creative leaders to succeed.”

Kritiek op Seth Godin
Naast het aanzien en bewondering wat Seth Godin ten deel valt is er ook veel kritiek. Zijn betogen en theorieën zijn nogal “anekdotisch” opgebouwd en hebben geen wetenschappelijke basis. Daardoor valt het niet mee om de visie van Godin door te vertalen naar de dagelijkse praktijk.
De kritiek is voor een groot deel terecht, maar tegelijktijd beweert Seth Godin ook nergens dat hij alle wijsheid in pacht heeft. Het enige wat hij probeert is marketeers te inspireren om op een andere manier over hun werk na te denken. Getuige zijn veelgelezen blog en druk bezochte presentaties slaagt hij daar aardig in.
Wat moeten we dan met de ideeën van Seth Godin?
Volgens mij moeten wij als marketeers dan ook niet zoek gaan naar de structuur of roadmap achter de ideeen van Seth Godin. Waar het om gaat is de manier van denken: om bij iedere marketingactie jezelf af te vragen wat nou de meerwaarde van voor de ontvanger is. Waarom jouw verhaal nou zoveel anders is dan de concurrent? Wanneer die manier van denken is eenmaal is doorgedrongen tot het DNA van je eigen handelen volgt de aanpak/structuur/roadmap volgens mij vanzelf.
/via: Gert Jan Delcliseur

De waarheid achter het waarnemingsvermogen van website bezoekers


Voor je verder leest: bekijk bovenstaande video en test in één minuut je waarnemingsvermogen (en verbaas je over de kracht van selectieve waarneming…)
Het waarnemingsvermogen van website bezoekers
De kans is groot dat je bovenstaande video als wel eens gezien hebt. Bekijk ’em dan toch nog eens een keer en trek dan de parallel naar website bezoekers die met een bepaald door naar je site komen. De bezoekers zijn zo gefocussed op dat doel dat  ze de context in veel gevallen vrijwel niet eens zien (net zoals bij bovenstaand filmpje: het doel laat je de context volledig uit het oog verliezen).
Big, bold and beautiful
Moraal van het verhaal: als je wil dat je bezoekers iets doen (b.v: iets downloaden, in een winkelwagentje plaatsen, aanmelden, kopen etc.) zorg dan dat die gewenste actie niet te missen is. Vergeet subtiliteit, make it big, bold and beautiful!

TED Talk Generator – maak zelf de beste TED Talk


Sebastian Wernicke analyseerde 525 TED Talks. Op basis van die analyse maakte hij een “TED Talk Generator”, een online tool om de ideale TED Talk samen te stellen. Zowel bovenstaand filmpje, als de TED Talk Generator is erg grappig om te bekijken!
Wat is TED?
TED staat voor Technology, Entertainment en Design en is een jaarlijkse conferentie in Long Beach, Californië. Tijdens TED vertellen mensen met visie, passie en drive hun verhaal in een presentatie van maximaal 20 minuten. Dat verhaal varieert van persoonlijke ervaringen tot doorbraken in de wetenschap tot. management filosofieen. Hier vind je een top 10 van de meest bekeken TED Talks.
Analyse van 525 TED Talks
Op Twitter kwam dit filmpje van de week al diverse keren voorbij: Lies, damned lies and statistics about TED Talks. De spreker, Sebastian Wernicke, heeft een (pseudo) statistische analyse uitgevoerd op 525 TED Talks.
De data die hij voor deze analyse gebruikte bestond uit:

  • meer dan een volle week aan video,
  • zo’n 1,3 miljoen woorden,
  • meer dan 2 miljoen  beoordelingen van kijkers.

Met deze enorme bak aan data is Wernicke aan het “reverse engineering” geslagen. Op basis van dat reverse engineerin heeft hij een ‘methode’ ontwikkeld om de ideale TED Talk te kunnen houden. Kijk zeker even naar het filmpje om precies te horen hoe hij te werk is gegaan. Het is namelijk een hilarisch verhaal!
TED Talk Generator
Het meest geinige aan het hele verhaal is misschien nog wel dat Sebastian Wernicke zijn verhaal heeft verwerkt in een soort “TED Talk Generator“. Op TED Talk Generator website kun je door het kiezen van bepaalde keywords je eigen briljante TED Talk samenstellen. Erg mooi gedaan!

De ultieme vraag versus social media, what to do?

Zou je ons bedrijf aanbevelen aan familie, vrienden of collega’s? Een eenvoudige vraag waar het gedachtegoed van auteur Frederick Reichheld op gestoeld is.
Vanuit deze vraag kun je gemakkelijk een lijn trekken naar je (potentiële) succes in social media. Maar hoe hangt de vraag “zou je ons aanbevelen” dan precies samen met social media? En waar kun je je als marketeer nu het beste op richten?
De ultieme vraag
Vorige week schreef Ben Tiggelaar in zijn column in Intermediair over het boek “de ultieme vraag” van Frederick Reichheld. Het boek is al een paar jaar uit, maar nog steeds zeer actueel. Een quote van Tiggelaar om het principe van “de ultieme vraag” duidelijk te maken:

Je legt je klanten de vraag voor of zij bereid zijn jouw bedrijf aan te bevelen aan anderen. Het antwoord meet je op een schaal van 0 tot 10. Mensen die het heel waarschijnlijk achten dat ze je aanraden en een 9 of 10 scoren, zijn je ‘promoters’. Mensen die een 6 of lager scoren, noemt Reichheld ‘detractors’. Er tussenin zitten de ‘passives’. Dan ga je rekenen. Je trekt het percentage detractors (zeg 20 procent) af van het percentage promoters (zeg 30 procent). De uitkomst is je NPS (10 procent in dit geval), je Net Promoter Score.

Het interessante aan het gedachtegoed van Reicheld is dat je niet op zoek gaat naar een getal om je overall klanttevredenheid te meten, maar dat je op zoek gaat naar hoeveel mensen bereid zijn om jouw bedrijf aan te bevelen (je promotors). Dat is veel interessanter dan het klanttrevenheidscijfers (wat immers altijd alleen een “grijs gemiddelde” zal aangeven”).
Lees hier mee over “de ultieme vraag” en de “net promotor score”.
Social media feedback cycle
Bovenstaande principes zijn ook erg relevant als je wil kijken naar hoe waarschijnlijk het is dat mensen over je praten via social media. Daarom is het interessant om nog eens te kijken naar de “social media feedback cycle“:
socialfeedbackcycle2
Hoe meer mensen een positieve ervaring hebben met jouw product en hun mening daarover gaan delen met anderen, hoe meer invloed dat heeft op het aankoopproces van potentiële nieuwe klanten. Omdat steeds meer mensen zich online orienteren voordat ze een (grote) aankoop doen, zal de mate waarin er (online) positief over je gesproken wordt meer en meer bepalen hoe succesvol je als bedrijf bent.
De toegenomen invloed van de “promotors”
Voorheen was de invloed van de “promotors” (zoals gedefinieerd in het boek “de ultieme vraag”) relatief beperkt. Voor de opkomst van internet / social media ging het bereik van de promotors niet verder dan hun eigen vrienden- en kenissenkring. Tegenwoordig ligt dat anders. Via internet (social media) kunnen die promotors ook wildvreemden bereiken. Dankzij dit vergrote bereik neemt de invloed van de promotors exponentieel toe… Want dankzij social media verspreidt de mening van de promotors zich gemakkelijker dan ooit…
Je kunt het faciliteren, maar kun je het ook sturen?
Dat die mening zich tegenwoordig gemakkelijker dan ooit verspreid wordt is sowieso al een ontwikkeling om eens goed bij stil te staan. Maar je moet jezelf vooral de vraag te stellen: “hoe ga ik hier invloed op uitoefenen?”. Kun je er uberhaupt invloed op uitoefenen? Want dat blijft wat mij betreft toch altijd de crux bij bedrijven die zelf actief willen zijn met social media. Je kunt het faciliteren, maar kun je het ook sturen?
Actief met social media? Of actief met “de ultieme vraag”?
En als je social media niet kunt sturen, moet je er dan actief mee bezig zijn (behalve een beetje webcare om klantenservice-brandjes te blussen)? Of moet je het het gewoon laten gebeuren en je focus leggen op andere dingen? Iets heel ouderwets als kwaliteit en onderscheidend vermogen bijvoorbeeld? Dat lijkt mij persoonlijk namelijk meer van invloed op creëeren van meer promotors dan een actief social media beleid.
Of zit ik er dan helemaal naast?